ÇIĞ: ENGELLİLERİN HAYATINI ZORLAŞTIRACAK ADIMLAR ATMAK YERİNE ENGELLİLERİN HAYATINI KOLAYLAŞTIRACAK ADIMLAR ATIN

Basına ve kamuoyuna;

Hepimizin bildiği gibi 3 Aralık Dünya Engelliler Günüdür. Engelliler Günü kutlanacak bir gün değildir. Engellilerin sorunlarının konuşulduğu, tartışıldığı çözüm yollarının araştırıldığı bir gündür. Baktığımızda Türkiye Cumhuriyeti'nde engellilerin birçok alanda sorunları vardır. Bunlar; eğitim, istihdam, erişilebilirlik ve sağlık sorunlarıdır.

Engelli vatandaşlarımız maalesef Türkiye'de yeterli derecede eğitim alamamaktadır. Eğitime katılan engelli sayısı Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında oldukça düşüktür. Engellilerin eğitim alabilmesi için eğitim alanları erişebilir değildir. Oysa eğitim hakkı her vatandaşımızın anayasa ile verilmiş bir hakkıdır. Engelli vatandaşlarımız yapılan yanlış uygulamalarla erişilebilirlik sorunları yaşamaktadır. Bir türlü çıkarılamayan kanunlar engelli vatandaşlarımızın önünde engel olmaya devam etmektedir.

Engellilerin sosyal sorunları da hala çözüm beklemektedir. Çok düşük olan engelli aylıkları hayat pahalılığı karşısında adeta sefalet yardımına dönüşmüştür. Engelli aylığı bağlanırken engellinin kendi gelirine değil hane gelirine bakılması da engellilerin önünde en büyük engel olarak durmaktadır. Hükümetin engelli aylıklarını asgari ücret seviyesine çıkarması gerekmektedir. Bu sefalet aylıklarıyla hayat pahalılığı karşısında geçinmek çok zordur. Engelli yakınına bağlanan evde bakım yardımının kriterleri de değiştirilmelidir. Bakıma muhtaç durumda olan engellilerin yakınları engelliye baktığı süre içerisinde sigorta güvencesine kavuşturulmalı, sigorta primleri devlet tarafından ödenmelidir. Böylece engelliye bakmak zorunda olan yakınları emeklilik hakkına kavuşacaklardır.

Engelliler maalesef kamuya yeterince atanamamaktadır. Tasarruf tedbirleri kapsamında engelli ataması yapmayan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, bu konuyla ilgili bir çalışma yapmadığını gözlemekteyiz.  Kamuda engelli kotasını yükseltilmesi ciddi taleplerimizden biridir. En son 1992 yılında yüzde ikiden %3'e çıkartılan engelli kotası, o tarihten bugüne kadar yükseltilmemiştir. Kotanın en az %6 olarak uygulanması doğru bir uygulama olacaktır. En fazla engellinin kamuda işe girmesini kolaylaştıracaktır. 2025 yılında kamuya en az 10.000 engelli ataması yapılmalıdır. Bunun haricindeki bir atama engellileri mutlu etmeyecektir.

 5378 sayılı Engelliler Kanunu ve Anayasamızın 10. maddesinde belirtilen engellilerin pozitif ayrımcılık ilkesi uygulanmalıdır. Türkiye Cumhuriyeti Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ni imzalayan ülkelerden biridir. Ancak ülkemizde Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ne uyulmamaktadır. Sözleşmede açıkça yazan engelli hakları verilmemektedir. Özellikle iktidarın son yıllarda verilmiş olan engelli haklarını alma girişimi de yakın takipçimizdedir. Vergi usul kanununda yapılan değişiklikle engellilerin yurt dışından getireceği araç ve gereçlere KDV istisnası kaldırılmıştır. Bütün itirazlarımıza rağmen iktidar partisi ve cumhur ittifakının oylarıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden geçmiştir. Söz konusu kanun maddesi 1 Kasım 2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Engelliler bu yönetmeliğin iptal edilmesini beklemektedir.

Kısaca bir parantezde Akşehir Belediyesi’ne açmak istiyorum. 20 yıl boyunca Akşehir Belediyesi iktidar partisi tarafından yönetildi ancak baktığımızda Akşehir Belediyesi engellilerle ilgili eksik hizmetlerinden dolayı sürekli eleştirildi. Geçmiş belediye başkanı ve belediye meclisi Akşehir ile ilgili taleplerimizi görmezden geldi, duymazdan geldi ve bizleri dinlemeyi tercih etmedi.

31 Mart 2024 tarihinde yapılan mahalli idareler seçiminde Akşehir Belediyesi, AK Parti'den Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçti. Belediye Başkanımızı hayırlı olsun ziyareti yaptığımızda Sayın Başkanımız bizden Eylül'e kadar müsaade istemişti. Eylül ayında engellilerle ilgili yapılacakları Akşehir Belediyesi’nin projelerini bizimle paylaşacağını söylemişti. Ancak Sayın Belediye Başkanının bu konularla ilgili bir açıklamasını duymadık. Sadece günde 2 saat çalıştırmak üzere Halk Ekmek Fabrikalarını 5 engelli arkadaş aldığına şahitlik ettik. Bunun dışında engellilerle ilgili herhangi bir çalışmasını görmedik. Geçtiğimiz yıllardaki belediye meclisi gibi maalesef bu dönemki Akşehir Belediye Meclisinde engelli bir belediye meclis üyesi yoktur. Engelliler düşüncelerini ve fikirlerini Akşehir Belediye Meclisi'nde söyleyememektedir. Engelli vatandaşlarımız engelliler adına alınan engelsiz taksiyi kullanmakta zorluk çekmektedir. Daha önceki yönetimde bir siyasi partinin kadın kollarına, gençlik kollarına engelsiz taksinin tahsis edildiğini görmüştük. Bu dönemde yeni şeyler beklerken hiçbir değişiklik olmadığına da şahitlik ettik. Engelsiz Taksi; engelli vatandaşlarımız hariç her kurumun hizmetindedir. Bu durumun düzeltilmesi ile ilgili Akşehir Belediye Başkanına taleplerimizi iletmiştik. Ancak gördük ki Belediye Başkanımız bizi anlamamış, bizim söylemlerimizi dikkate almamıştır. Şimdi buradan Akşehir Belediye Meclisine bir çağrıda bulunuyorum. 3 Aralık Salı günü Akşehir Belediye Meclisini engelliler gündemi ile toplayın. Meclise Akşehir'de ikamet eden fikirleri olan engelli dernek başkanları başta olmak üzere siyasetin içinde bulunan muhalefet ya da iktidar fark etmez engelli kişileri çağırın. Engelliler fikirlerini Akşehir Belediye Meclis Üyeleri ile ve Akşehir Belediye Başkanıyla paylaşsın.

Akşehir'de belediyemiz birkaç tane yeni müdürlük oluşturdu. Ancak engellilerle ilgili Daire Başkanlığı kurulması talebimiz 20 yıl önce kabul görmediği gibi maalesef bugün de kabul görmedi. Akşehir Belediye Meclisinde temsilcisi bulunan bütün siyasi partilere buradan çağrı yapmak istiyorum. Gelin Akşehir Belediyesi Engelliler Yaşlılar Daire Başkanlığının kurulması konusunda Belediye meclisini ortak bir önerge ile gelin oy çokluğuyla değil, oy birliği ile bu daire başkanlığının kurulmasına katkıda bulunun.

Yine Akşehir'imizde yol bakım ve onarım çalışmaları devam etmektedir. Ancak çalışma yapılan birçok noktada yeterli güvenlik önlemleri alınmamaktadır. Akşehir Belediyesi’ni yol ve kaldırım çalışmalarında yeterli güvenlik önlemini almaya davet ediyorum. Yine engelli rampaları en büyük sorunlardan bir tanesidir. Araçların park etmesi ve bu ihlaller engellilerin hayatını zorlaştırmaktadır. Bu yüzden başta emniyetimiz olmak üzere engelli rampalarına araç park eden sürücülerimizin uyarılması, bu konuda özel bir çalışma yapılmasını beklemekteyiz.

Umuyoruz ki taleplerimiz yetkililer tarafından görülür ve değerlendirmeye alınır. Taleplerimizin dinlenmesi ve görüşlerimizin değerlendirilmesini kurumlardan bekliyoruz. Bir de Konya Büyükşehir Belediyesi idaresinde olan Akşehir Otogarı’nda engellilere ait lavabonun depo olarak kullanıldığını öğrendik. Bir engelli vatandaşımız seyahat ederken orayı kullanamadığını, oranın depo olarak kullanıldığını bizimle paylaştı. Otogarın yetkili müdür arkadaşımızla konuyu istişare ettik. Engellilere ait mekanların farklı amaçlarla kullanılmasını kabul etmiyoruz.

Engellilerin hayatını zorlaştıracak adımlar atmak yerine engellilerin hayatını kolaylaştıracak adımlar atın. Taleplerimiz çok açık ve çok nettir. Ben bütün engelli arkadaşlarımı 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde sorunlarını paylaşmaya ve seslerini kamuoyuna duyurmaya davet ediyorum.

Kamuda çalışan engellilerimiz 2002-sayılı 58 nolu Başbakanlık genelgesi ile yazılı ya da sözde talimat beklemeden idari izinli sayılacağını, kurum müdürlerimize hatırlatıyorum.